Cập nhật trình tự và mốc thời gian thay răng sữa

Để giúp trẻ em có hàm răng đẹp thì việc chăm sóc răng miệng cho trẻ là quan trọng và cần thiết, không chỉ là chăm sóc mà các bậc phụ huynh cũng cần theo dõi tình trạng thay răng của con để tránh răng mọc không đều cũng như cập nhật trình tự và mốc thời gian thay răng sữa cho bé.

Việc mọc răng là quá trình từ lúc mầm răng được hình thành, cho đến khi răng xuất hiện trong khoang miệng. Thời gian mọc răng của trẻ sẽ trải qua nhiều giai đoạn khác nhau. Sự phát triển của răng bắt đầu ở phôi từ tuần thứ 5. Răng sữa bắt đầu mọc khi trẻ được 5-6 tháng tuổi và hoàn tất trong 3 năm. Răng vĩnh viễn mọc bắt đầu từ 6 tuổi cho đến 15 – 28 tuổi.

Xem thêm: Nha khoa trẻ em 

Độ tuổi bắt đầu mọc răng sữa của trẻ

Từ khi sinh ra cho đến khi trưởng thành, sự phát triển cung răng trải qua 4 giai đoạn biến đổi như sau:

• Từ khi sinh ra cho đến khi mọc đầy đủ các răng sữa: từ lúc sinh ra đến 2 tuổi.
  Từ khi mọc đầy đủ răng sữa cho đến khi mọc răng cối vĩnh viễn thứ nhất (từ 2,5 tuổi đến 6 tuổi).
• Giai đoạn bộ răng hỗn hợp: từ khi mọc răng cối vĩnh viễn thứ nhất đến khi thay chiếc răng sữa cuối cùng (từ 6 tuổi đến 12 tuổi).

Từ khi mọc răng cối vĩnh viễn thứ hai và sau đó.

Sự phát triển mầm răng

1. Sự phát triển mầm răng

Như đã nhắc ở trên, sự phát triển của răng bắt đầu từ giai đoạn phôi 5 tuần tuổi. Lúc này các nguyên mầm răng sữa bắt đầu xuất hiện trước tiên ở vùng răng cối sữa thứ I hàm dưới. Ở hàm trên chúng bắt đầu ở vùng răng cửa. Nguyên mầm của tất cả các răng cửa, nanh, cối sữa I có thể được thấy ở khoảng ngày thứ 44 – 48 sau khi thụ tinh.

Các nguyên mầm của răng cối sữa II xuất hiện từ ngày thứ 51 – 53. Trong một số trường hợp, có thể có các nguyên mầm kép. Vì vậy có các răng dư sữa hoặc vĩnh viễn phát triển và mọc lên bên cạnh các răng trên cung răng.

2. Thời gian mọc và hoàn tất chân răng sữa

Quá trình mọc răng sữa thường tuân theo thời gian dưới bảng sau. Tuy nhiên trong một số trường hợp trẻ có thể mọc răng sớm hoặc trễ hơn.

3.Đặc điểm bộ răng sữa

Khi trẻ mới sinh ra thường chưa có răng sữa mọc trên cung răng. Mào xương ổ răng của trẻ sơ sinh được bao phủ bởi lớp đệm nướu. Ở tư thế nghỉ, lớp đệm nướu hàm trên và hàm dưới cách nhau bởi lưỡi. Do ở tư thế này, lưỡi đưa về phía trước chùm lên lớp đệm nướu để nằm ở phía sau môi trên.

Từ 6 tháng đến 3 tuổi các răng sữa bắt đầu mọc, cung răng sữa dần hình thành và có những đặc điểm sau:

Cung răng trên có hình bầu ( trứng), cung răng dưới cõ hình chữ V.

Cung răng trên phủ ngoài cung răng dưới.

Độ cắn sâu ở rằng cửa nông.

Trục răng cửa theo hướng thẳng đứng.

Có khe hở giữa các răng, phần lớn là khe hở linh trưởng (nguyên thủy).

Mặt phẳng tận cùng theo mặt phẳng.

Sự cài múi răng sữa xảy ra trước khi trẻ được 3 tuổi. Mặc dầu, răng sữa không phát triển khớp cắn múi – rãnh vững bền và chặt chẽ như răng vĩnh viên, nhưng tương quan cắn khớp ở răng sữa ít có sự thay đoi so với khóp cắn bình thường.

Từ 2 đến 6 tuổi là khoảng thời gian chỉ có bộ răng sữa, và các răng này được sử dụng vào việc ăn nhai. Từ 6 tuổi trở đi là thời điểm các răng vĩnh viễn bắt đầu mọc, thay thế cho răng sữa.

Không nhổ răng sữa có sao không?

Thông thường các chiếc răng sữa sẽ tự rụng do răng vĩnh viễn chồi lên khiến cho chân răng sữa yếu. Nhưng vẫn tồn tại trường hợp răng sữa không tự rụng đi dẫn đến răng vĩnh viễn bị mọc lệch, người ta thường gọi là răng khểnh, gây mất thẩm mỹ và gây khó khắn cho việc nhai thức ăn sau này của trẻ. Vì vậy, ba mẹ cần theo dõi tình hình sức khỏe răng miệng của con trẻ thường xuyên để có biện pháp xử lý kịp thời.

Thời gian và trình tự mọc răng vĩnh viễn

Mọc răng vĩnh viễn là quá trình phát triển răng diễn ra trong khoảng thời gian khoảng 7 năm. Lúc này răng sữa ban đầu của trẻ rụng đi và được thay thế bằng răng trưởng thành. Răng sữa thường mọc hoàn thành vào thời điểm trẻ được 3 tuổi, với 10 chiếc răng trong mỗi hàm. Trong thời gian này, những chiếc răng đầu tiên này đóng vai trò như những vật giữ chỗ cho những chiếc răng vĩnh viễn sắp mọc.

Răng vĩnh viễn thường bắt đầu mọc vào khoảng 6 tuổi. Những răng vĩnh viễn này có thể xuất hiện sớm hơn hoặc muộn hơn. Nhưng thường tương quan với thời điểm răng sữa rụng. Hầu hết các răng vĩnh viễn bắt đầu mọc vài tuần sau khi răng sữa tương ứng rụng. Tuy nhiên, trong khi có 20 răng sữa, cuối cùng sẽ có 32 răng vĩnh viễn mọc lên (mỗi hàm có 16 chiếc). Mười hai chiếc răng thêm vào này không phải là răng thay thế răng sữa.

Sự phát triển của răng vĩnh viễn

Răng vĩnh viễn mọc dưới nướu trong xương hàm, bên dưới răng sữa hiện có. Theo thời gian, chân răng của mỗi răng sữa bắt đầu tiêu biến và thân răng của răng vĩnh viễn sắp mọc hình thành trong không gian nơi chân răng sữa bị mất.

Sau đó, răng sữa sẽ trở nên lung lay khi răng vĩnh viễn tiếp tục hình thành. Cuối cùng răng vĩnh viễn sẽ mọc vào cung răng qua đường do chiếc răng sữa bị mất để lại. Trong quá trình này, xương hàm cũng phát triển nhanh để tương ứng với chỗ cho 32 răng vĩnh viễn mọc.

Trình tự mọc răng vĩnh viễn

Quá trình mọc răng vĩnh viễn có thể bắt đầu sớm nhất là 4 tuổi hoặc muộn nhất là 8 tuổi. Nếu trẻ mọc răng sữa sớm thì răng vĩnh viễn cũng có khả năng mọc sớm. Tương tự, mọc răng sữa muộn thường kèm theo mọc răng vĩnh viễn muộn.

Răng vĩnh viễn thường mọc theo từng cặp và thường theo thứ tự có thể đoán trước được. Tuy nhiên, nếu răng của trẻ không theo trình tự thông thường, cũng không cần phải lo lắng. Cũng giống như quá trình mọc răng ở trẻ sơ sinh, quá trình mọc răng vĩnh viễn ở mỗi trẻ là khác nhau.

Những chiếc răng vĩnh viễn đầu tiên mọc là răng 6 (răng cối lớn thứ nhất). Những chiếc răng sữa đóng vai trò giữ chỗ sau đó thường rụng theo trình tự mà chúng mọc ra, khi chúng được thay thế bằng những chiếc răng vĩnh viễn.

Thời gian hình thành răng vĩnh viễn

Biểu đồ thời gian và trình tự mọc răng vĩnh viễn

6 tuổi: Độ tuổi các răng vĩnh viễn số 6 đầu tiên mọc. Răng hàm mọc phía sau răng sữa, với 2 cái ở trên và 2 cái ở dưới.

4 răng cửa chính giữa (2 răng cửa trên và 2 răng cửa trên) thường là những răng đầu tiên bị lung lay, rụng.

Chúng được thay thế bằng răng vĩnh viễn. Điều này thường xảy ra vào khoảng 6-7 tuổi.

Tiếp theo, các răng cửa bên (4 răng ở 2 bên của răng cửa trên và dưới) sẽ mọc lên, thế chỗ cho những chiếc răng sữa đã mất đó. Các răng cửa bên thường bắt đầu mọc trong độ tuổi từ 7-9.

2 răng nanh, hay răng khểnh, (răng nhọn bên cạnh răng cửa bên) ở hàm dưới mọc tiếp theo. Sau đó là 4 răng cối nhỏ thứ nhất thay cho răng cối sữa 1. Tất cả đều xuất hiện trong độ tuổi từ 9 đến 12 trong hầu hết các trường hợp.

Các răng cối nhỏ 1 và 2 hàm trên thay thế cho răng cối sữa mọc tiếp theo, thường từ 10 đến 12 tuổi.

Các răng cối thứ hai hàm trên mọc rồi đến hàm dưới. Những chiếc răng này không thay thế bất kỳ răng sữa nào, thường được gọi là răng kế tiếp hoặc răng 12 tuổi. Vì chúng thường mọc từ 11 đến 13 tuổi. Chiếc răng hàm thứ hai mọc phía sau răng hàm số 6.

Hướng dẫn cách chăm sóc răng vĩnh viễn cho trẻ 

Chăm sóc răng miệng cho trẻ từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng để đảm bảo cho bé có hàm răng khỏe mạnh suốt đời. Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc răng vĩnh viễn cho trẻ:

1. Chải răng đúng cách:

Thời điểm: Chải răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, sau khi ăn sáng và trước khi đi ngủ.

Kỹ thuật:

Sử dụng bàn chải lông mềm, đầu nhỏ, phù hợp với kích thước miệng trẻ.

Cho một lượng kem đánh răng bằng hạt đậu lên bàn chải.

Chải nhẹ nhàng theo chuyển động tròn đều, bao gồm cả mặt ngoài, mặt trong và mặt nhai của răng.

Chải lưỡi để loại bỏ vi khuẩn.

Súc miệng kỹ bằng nước sạch.

Thời gian chải răng: Nên chải răng ít nhất 2 phút mỗi lần.

2. Sử dụng chỉ nha khoa

Thời điểm: Dùng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần mỗi ngày, trước khi đi ngủ.

Cách sử dụng:

Cắt một đoạn chỉ nha khoa dài khoảng 45 cm.

Quấn hai đầu chỉ nha khoa vào ngón giữa của hai bàn tay.

Dùng chỉ nha khoa nhẹ nhàng luồn vào kẽ giữa các răng, di chuyển theo chiều lên xuống.

Không kéo hoặc đẩy chỉ nha khoa quá mạnh để tránh làm tổn thương nướu.

3. Khám răng định kỳ

Nên đưa trẻ đi khám răng định kỳ 6 tháng một lần để nha sĩ kiểm tra sức khỏe răng miệng, phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về răng miệng.

4. Chế độ dinh dưỡng

Hạn chế cho trẻ ăn nhiều đồ ngọt, thức ăn nhanh, nước ngọt có ga.

Khuyến khích trẻ ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các thực phẩm giàu canxi.

Uống đủ nước mỗi ngày.

5. Một số lưu ý khác

Tránh cho trẻ ngậm kẹo hoặc bú bình prolongedly.

Thay bàn chải đánh răng mới sau mỗi 3 tháng hoặc khi lông bàn chải bị mòn.

Không cho trẻ sử dụng chung bàn chải đánh răng với người khác.

Dạy trẻ thói quen tốt về vệ sinh răng miệng ngay từ khi còn nhỏ.

Bên cạnh những hướng dẫn trên, cha mẹ cũng cần làm gương cho trẻ trong việc chăm sóc răng miệng. Trẻ sẽ học hỏi từ thói quen của cha mẹ và dễ dàng hình thành thói quen tốt cho bản thân.

Tổng kết

Thay răng sữa là một quá trình tự nhiên và quan trọng đối với trẻ em. Bằng việc nắm rõ trình tự và mốc thời gian thay răng sữa, cha mẹ có thể theo dõi sát sao sự phát triển răng miệng của con. Đồng thời, việc chăm sóc răng miệng đúng cách sẽ giúp trẻ thay răng dễ dàng, hạn chế các vấn đề về răng miệng và có được hàm răng vĩnh viễn chắc khỏe, đẹp.

Tham khảo:

• Nhakhoaparkway