Tối 19/10, hơn 40 nghìn khán giả đã đổ về concert của hai chương trình Anh Trai tại Sài Gòn, và tạo thành một cuộc đối đầu concert “lịch sử” trong làng nhạc Việt. Không chỉ là hai buổi concert được đánh giá cao về mặt tổ chức, chất lượng nghệ sĩ lẫn sự đầu tư của fan dành cho thần tượng, hai buổi concert này còn chính thức khép lại một mùa hè đáng nhớ của Vpop. Một mùa hè mà chúng ta được chứng kiến cuộc chiến giữa hai siêu show truyền hình với 63 ngôi sao nam cùng thống trị truyền thông lẫn mạng xã hội trong suốt hơn 4 tháng, đi kèm với đó là hàng chục những bản hit và cả sự bùng nổ chưa từng có tiền lệ của những fandom.

Một mùa hè đã thay đổi hoàn toàn cục diện của Vpop, tạo ra những tiêu chuẩn mới cho các sản phẩm giải trí và đặt lên bầu trời thêm những ngôi sao.

Sự cạnh tranh mang đến phát triển

Cuộc chiến show truyền hình giữa Đất Việt và Yeah1! dù đã rục rịch từ năm ngoái khi Yeah 1! trở lại thị trường giải trí với Chị Đẹp Đạp Gió Rẽ Sóng, lăm le trở thành đối trọng của Đất Việt trong lĩnh vực sản xuất show truyền hình. Nhưng phải đến năm nay, khi cả 2 tập đoàn công bố 2 show là Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai và Anh Trai Say Hi – sẽ cùng được tổ chức vào cùng một thời điểm, với số lượng nghệ sĩ tham gia tương đương, và có hình thức khá giống nhau – thì cảm giác về một cuộc cạnh tranh ngầm giữa hai ông lớn trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.

Cạnh tranh mang đến sự phát triển, bởi nó phá vỡ đi thế độc tôn và buộc mỗi thành phần tham gia vào cuộc đua phải dốc hết sức mình nếu không muốn bị văng ra khỏi đường pitch. Điều đó khiến mỗi bên phải tự nâng cao chất lượng sản phẩm của mình để không thua kém đối thủ, cũng đồng nghĩa với việc tiêu chuẩn chung của thị trường cũng sẽ được nâng lên. Việc ra mắt trong cùng một thời điểm đặt cả hai đội ngũ sản xuất vào một cuộc đua khốc liệt trong việc tạo ra một sản phẩm hoàn hảo nhất có thể. 

Đất Việt đã đứng số 1 trong mảng show truyền hình – đặc biệt là show ca nhạc – trong suốt nhiều năm liền, và họ có lý do để ngồi mãi ở một vị trí như thế. Sự thấu hiểu thị trường, sự nhạy cảm về xu hướng và sở thích của khán giả, một ekip sản xuất càng ngày càng giỏi và vị thế quyền lực để có thể kêu gọi những nghệ sĩ hot nhất nhì showbiz lẫn đủ uy tín để hấp dẫn những tài năng trẻ.

Yeah1!, ở chiều ngược lại, chỉ mới quay trở lại thị trường làm show, gần như là bắt đầu lại từ đầu. Họ có tiềm lực, có năng lực và còn có cả khát khao chứng tỏ bản thân. Đáng sợ nhất nhưng có lẽ cũng thú vị nhất khi có một đối thủ như vậy. Khi một cuộc chiến giữa một bên là ông lớn muốn khẳng định vị thế số 1, còn một bên là nhân tố sẵn sàng dốc hết của cải và sức lực để “khô máu”, cả hai dĩ nhiên sẽ phải dùng mọi quân bài để chứng tỏ sản phẩm của mình hay hơn, hấp dẫn hơn và có sức thuyết phục với khán giả hơn. Đây không chỉ là một cuộc chiến dành thị phần hay Top trending, đây còn là cuộc chiến để ghi tên mình vào lòng công chúng với danh hiệu như thế nào. 

Như một lẽ tự nhiên, trong mọi cuộc cạnh tranh, người hưởng lợi nhiều nhất chính là người… đứng giữa, mà ở đây chính là khán giả. Trong suốt hơn 4 tháng, fan của cả hai chương trình lẫn khán giả trung lập đã được trải nghiệm những tiêu chuẩn mới của show âm nhạc. Chưa bao giờ, khán giả Việt Nam lại được thưởng thức những show truyền hình có chất lượng tiệm cận với quốc tế đến thế. 

Cả hai show đều mang đến những màn trình diễn mãn nhãn với sân khấu được dàn dựng hoành tráng. Với âm nhạc, nếu SlimV khiến người trẻ thuộc làu các câu hát chèo, vọng cổ, cải lương… khi đưa yếu tố dân gian và tracklist của Chông Gai, thì JustaTee cùng ekip của mình mang đến một bữa tiệc âm nhạc Gen Z với các bài hát sinh ra để đua top trending. 

Bên cạnh đó, sự xuất hiện hết mình của những ngôi sao hàng đầu showbiz hiện tại như SOOBIN, Binz, HIEUTHUHAI, Rhyder,… và những cái tên cực kỳ hút fan như Duy Khánh, Bùi Công Nam, Dương Domic hay HURRKNG… cũng tạo nên một “chiến trường” với những chiến binh nghìn máu. 

Dù có sự tương đồng về hình thức, nhưng cả hai show đều có những hướng đi riêng với tệp khán giả của riêng mình. Cả hai show cũng đều đã làm tốt nhất theo định hướng và hoàn thành trọn vẹn sứ mệnh mà mình đặt ra ban đầu. Yeah1! đã thành công tuyệt đối khi khiến hàng triệu khán giả cùng khóc, cùng cười với hành trình vượt chông gai và tình anh em thắm thiết của 33 anh tài. Anh Trai Say Hi lại là câu chuyện tìm ra những ngôi sao thế hệ mới cho làng nhạc Việt. Sau chương trình, khán giả không chỉ có nhạc hay để nghe, họ còn có thêm những thần tượng mới.

Nhưng không chỉ dừng lại ở một show truyền hình, cả hai nhà sản xuất đưa cuộc chiến lên một tầm cao mới bằng cách tổ chức… live concert. Cả hai đều sở hữu tài nguyên dồi dào cho trình diễn: Dàn line-up trong mơ đang thống trị truyền thông, kho nhạc lần lượt phủ sóng top trending mỗi tuần, và những tiết mục vốn đã được dàn dựng cực kỳ công phu khi ghi hình. Cả hai cũng đều sẵn sàng tất tay trong việc đầu tư quy mô concert để thể hiện tiềm lực cũng như sự cuồng nhiệt của fandom chương trình. 

Cuộc chiến từ mạng xã hội được đưa ra ngoài đời và cụ thể hóa bằng số lượt vé được bán ra để chứng tỏ tình yêu và sự quyết liệt của fah. Anh Trai Say Hi thậm chí còn tổ chức một đêm concert thứ 2 tại TP.HCM – trùng ngày với concert Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai. Và cả 2 show, sau rất nhiều đồn đoán úp mở, đều đã thông báo sẽ có một concert tại Hà Nội vào tháng 12. Một sự đối đầu sát ván chưa từng có tiền lệ trong lịch sử show truyền hình Việt.

Chưa bao giờ khán giả Việt Nam được trải nghiệm một bầu không khí cạnh tranh gay gắt nhưng lại mang đến quá nhiều giá trị như thế. Chứng kiến hơn 20 nghìn khán giả của mỗi concert cuồng nhiệt tạo thành những biển lightstick, fanchant theo từng bài hát và gào thét lạc cả giọng mỗi khi thấy bias của mình xuất hiện là hiểu sự thỏa mãn của khán giả đã được đẩy lên cực độ trong những buổi concert này. Đó là chưa kể, cả hai nhà sản xuất đều rất chịu chơi trong việc đầu tư concert khủng cho khán giả khi đưa những tiết mục tinh hoa nhất lên sân khấu một cách trọn vẹn. Khán giả của Anh Trai Say Hi phát cuồng khi thấy sân khấu Kim Phút Kim Giờ, Hào Quang, Catch Me If You Can, I’m Thinking About You thế nào thì khán giả Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai cũng điên đảo khi chứng kiến sự hoàng tráng của sân khấu Trống Cơm hay Chiếc Khăn Piêu, Áo Mùa Đông. Và việc cả hai chương trình chạy đua với nhau đã trực tiếp mang đến cho khán giả: Hai show truyền hình hay nhất năm 2024, hàng chục bản hit để nghe đi nghe lại cùng hai concert với chất lượng và độ cháy không thua gì sao quốc tế. 

Nhờ cuộc chiến không khoan nhượng của hai chương trình, khán giả đã thật sự được sống với những khoảnh khắc từ khóc, cười đến choáng ngợp với cả hai show. Được bơi trong âm nhạc hay suốt cả mùa hè, được thán phục sự xuất sắc của tư duy người nghệ sĩ và có thêm cho mình một danh sách những “bias” quốc nội mới. Và nếu hai nhà sản xuất có dự định tiếp tục để 2 chương trình anh trai đối đầu nhau vào mùa hè năm sau, hy vọng mọi thứ sẽ trở lại quỹ đạo phát triển của những sản phẩm giải trí đơn thuần. Bởi khi những ồn ào, hiềm khích và tranh cãi được đẩy lên quá cao, những giá trị thật sự của cả hai chương trình đều sẽ bị lu mờ bởi những yếu tố tiêu cực khác, và làm giảm bớt niềm vui trọn vẹn của khán giả khi được thưởng thức những sản phẩm hay. Đó là chưa kể, những ồn ào không đáng có còn ảnh hưởng đến cả sự ghi nhận với những nỗ lực của các nghệ sĩ tham gia vào hai chương trình.

Những tiêu chuẩn mới của làng giải trí

Mùa hè 2024 không chỉ chứng kiến cuộc chiến của hai chương trình Anh Trai, mà còn đánh dấu việc chính hai chương trình này đã mang đến rất nhiều thay đổi mang tính bước ngoặt với làng giải trí, và tạo ra những tiêu chuẩn mới cho Vpop kể từ nay về sau.

Đầu tiên là những tiêu chuẩn về show truyền hình. Ngay từ những tập đầu tiên, khán giả đã phải choáng ngợp vì sự tất tay của cả hai nhà sản xuất vào từng sân khấu trình diễn lẫn các set quay. Anh Trai Say Hi khiến khán giả lác mắt vì sảnh chờ anh trai rộng thênh thang, với mỗi góc đều là một trai đẹp, từng khung hình đều mang đến một tinh thần không thua gì các show thần tượng hàng đầu của Kpop. Còn Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai lại nổi bật với chất lượng dàn dựng của các sân khấu trình diễn với tính nghệ thuật cao. Cả hai show đều khiến khán giả phải không ít lần ngỡ ngàng vì chất lượng không thua kém, thậm chí còn có thể nói là nhỉnh hơn rất nhiều show của các nước trong khu vực. 

Chỉ cần đem so sánh giữa hai show Anh Trai với show của cả hai nhà được sản xuất trong năm ngoái cũng thấy sự cách biệt lớn về chất lượng hình ảnh, dàn dựng và nội dung. Ví dụ như so Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai với Chị Đẹp Đạp Gió Rẽ Sóng, hay Anh Trai Say Hi với The Masked Singer mùa 2 và Rap Việt mùa 3. Và bởi tiêu chuẩn đã được nâng lên, nên chính hai nhà sản xuất cũng không thể nào cẩu thả và hạ bớt tiêu chuẩn của mình xuống trong các show tương lai. Rap Việt mùa 4 tái xuất với phần hình ảnh và sân khấu mãn nhãn hơn hẳn 3 mùa trước, thậm chí còn cất công mời rapper F.Hero nổi tiếng của Thái Lan về làm giám khảo (dù đây vẫn còn là một quyết định gây tranh cãi), còn Chị Đẹp Đạp Gió chưa lên sóng nhưng cũng được khán giả trường quay spoil về việc sân khấu và concept từng công diễn được các chị và chương trình chơi lớn như thế nào. 

Sức ảnh hưởng của hai chương trình anh trai tác động trực tiếp lên Vpop, không chỉ nằm ở việc chắn ngang mọi đường chiếm Top 1 Trending của bất cứ nghệ sĩ nào mạo hiểm ra sản phẩm trong mùa hè vừa rồi, mà còn nâng cao khẩu vị thưởng thức âm nhạc của khán giả đại chúng. Anh Trai Say Hi định nghĩa rõ ràng hơn về thứ âm nhạc Gen Z sôi nổi, đầy năng lượng cùng những thể nghiệm mới mẻ như cách HIEUTHUHAI, Rhyder và Quang Hùng MasterD mang đến. 

Anh Trai Vượt Ngàn Chông Gai lại có thể tự hào vì mình đã đưa được âm nhạc dân gian, truyền thống tới gần hơn với người trẻ bằng những bản phối cao cấp. Sau một mùa hè được bơi trong âm nhạc, khán giả chắc chắn sẽ khó tính hơn và có nhiều đòi hỏi hơn cho sản phẩm của các nghệ sĩ trong tương lai. Điều này áp dụng cho cả các anh trai tham gia trong cả hai chương trình, họ cũng sẽ buộc phải hay hơn, giỏi hơn và mới mẻ hơn chính mình của mùa hè này.  

Một trong những đặc sản mà hai chương trình Anh Trai mang tới cho Vpop, đó chính là văn hóa fandom. Dĩ nhiên là từ trước đến nay, nghệ sĩ nào ở Việt Nam cũng đều có fandom cho riêng mình với các hoạt động support cho nghệ sĩ được tổ chức thường xuyên. Nhưng phải đến mùa hè 2024, văn hóa đu idol của các fandom mới trở thành một làn sóng cực kỳ chuyên nghiệp. Mùa hè 2024 ghi nhận lượng fan mới của các nghệ sĩ tham gia 2 chương trình tăng đột biến, và rất nhiều trong số đó là các fan US/UK, Kpop… nay chuyển qua “đu quốc nội”. Vì đã có thời gian dài hoạt động trong các fandom nước ngoài, thế nên lượng fan mới này nắm được cơ chế support nghệ sĩ một cách hiệu quả, rầm rộ và chuyên nghiệp. Thậm chí, sự xuất hiện của các fan mới còn tạo ra không ít những cuộc “nội chiến” về cách hoạt động giữa các fan cũ và fan mới, khiến không ít nghệ sĩ phải đau đầu đứng ra giải quyết.

Với phong cách hoạt động và vận hành mới, các fan kêu gọi nhau donate để chạy dự án photobooth/ foodtruck với rất nhiều quà tặng và standee lẫn mascott sao cho thật rình rang để phủ sóng hình ảnh nghệ sĩ phía bên ngoài concert hoặc studio ghi hình. Họ cũng không tiếc tiền mua quảng cáo màn hình LED ở các địa điểm đắt đỏ bậc nhất như phố đi bộ Nguyễn Huệ, Sky Led Thủ Thiêm, Vincom Bà Triệu hoặc thậm chí là tận… Times Square ở NewYork. Để hình tượng hóa thêm sự hiện diện của các thần tượng, fan còn mua ngôi sao trên trời và lấy tên nghệ sĩ mình yêu mến để đặt tên cho ngôi sao đó. Đảm bảo cho việc thần tượng của mình cũng được “sĩ” vì ý thức cộng đồng, từ các fanclub cho đến những fan độc lập đều bỏ ra hàng trăm triệu để thay mặt thần tượng quyên góp vào các tổ chức từ thiện. Một fan “phú bà” của SOOBIN còn từng ủng hộ đồng bà miền Bắc bị ảnh hưởng bởi bão Yagi số tiền bằng ngày tháng năm sinh của thần tượng.

Gần như tất cả 63 anh trai từ đều ghi nhận lượng fan tăng đột biến trong thời gian tham gia chương trình. Nhiều người được củng cố vị trí hàng đầu của mình trong showbiz như SOOBIN, HIEUTHUHAI,…Nhiều người vụt sáng trở thành ngôi sao mới như Hùng Huỳnh, Wean Lê, hay đặc biệt như trường hợp tài khoản Instagram tăng từ 3k followers lên 400k followers như Dương Domic. Hoặc những cái tên cũ được hâm nóng lại như Isaac, Quân A.P, Anh Tú Atus, Bùi Công Nam, Jun Phạm, Kay Trần… cũng đều nhận được sự ủng hộ từ lượng fan mới. Làn sóng “đu quốc nội” tạo nên một không khí hoạt động vô cùng sôi nổi cho showbiz vào các sự kiện âm nhạc hay sự kiện của nhãn hàng, khi các fan vô cùng chịu khó đến camp và cổ vũ cho thần tượng của mình. Chương trình Chào tân sinh viên của đại học Báo Chí Tuyên Truyền Hà Nội thậm chí đã suýt… vỡ trận vì lượng fan của Dương Domic từ các trường khác đổ về quá đông. Bên cạnh đó, những cuộc thảo luận, “bế” thần tượng của các fangirl cũng tạo ra các trận chiến nảy lửa trên social, mà cho đến tận bây giờ, khi cả hai chương trình đều đã kết thúc, mạng xã hội vẫn chưa yên bình một ngày nào. 

Cuối cùng, chính concert của hai chương trình cũng đã tạo thêm những tiêu chuẩn mới cho giới làm show tại Việt Nam. Từ quy mô khán giả cho đến sự đầu tư vào cơ sở vật chất, sân khấu khủng, dàn dựng mãn nhãn, các màn tương tác, giao lưu với khán giả đều tạo những điểm nhấn thú vị xen giữa các màn trình diễn,… đây đều sẽ là những “bài mẫu” cho giới làm show hay làm fest tại Việt Nam phải học tập. Nhất là trong thời điểm này, khi thị trường Việt Nam đang bùng nổ những nhạc hội của các sàn thương mại điện tử, các thương hiệu lớn lẫn cả những tổ chức làm vì đam mê như GENFest, Hội đồng Hội, Những Thành Phố Mơ Màng,.. Nhưng dù nhiều về số lượng, nhưng chất lượng nội dung xuyên suốt, sự đầu tư cho nghệ sĩ và trải nghiệm khán giả của các nhạc hội này lại chưa quá được quan tâm. Thế nên, sự vươn lên của concert 2 show anh trai cũng sẽ là thứ thúc đẩy các concert và nhạc hội cần có sự chuyển mình và đầu tư hơn trong tương lai.

Còn lại gì sau cuộc chiến giữa 2 show anh trai? 

Trong khoảng 5 năm trở lại đây, có thể thấy rõ sự chuyển mình của nền giải trí Việt Nam. Từ một nền âm nhạc được thống trị bởi pop ballad và những MV drama khè nhau bằng tiền tỉ, chúng ta đã có những album, E.P được đầu tư về chất xám và ý tưởng để tôn vinh cái tôi của người nghệ sĩ. Từ những cái tên đã đứng đầu thị trường trong cả thập kỷ với hình ảnh hướng đến đại chúng, chúng ta bắt đầu nghĩ đến thế hệ mới với những ngôi sao mà cá tính riêng là bản sắc khiến họ được yêu mến. 

Người ta có thể nói năm 2024 là một năm im hơi lặng tiếng của thị trường âm nhạc Việt Nam khi đến giờ phút này vẫn chưa có mấy sản phẩm đáng nhớ được ra mắt. Nhưng 2024 lại là năm làm tiền đề để định nghĩa những màu sắc âm nhạc mới, mang đến những khái niệm mới cho showbiz và cho chúng ta thêm những cái tên để kỳ vọng trong tương lai.

Đó là sự phát triển của một nền giải trí mới bắt đầu sung sức để bước vào con đường chuyên nghiệp. Định nghĩa show truyền hình thực tế được thay đổi khi đã có những show được đầu tư về quy mô và tiềm lực khủng như Say Hi và Chông Gai. Nhìn thấy sự thành công của hai chương trình, các nhà sản xuất trong nước lẫn các nhà đầu tư đã sẵn sàng và có thêm niềm tin vào các sân chơi bùng nổ hơn nữa trong tương lai. Thị trường giải trí cũng được thiết lập những tiêu chuẩn thưởng thức mới, fan Việt không chỉ còn đu idol quốc tế hay phải ra nước ngoài mới được xem concert khủng. Cả hai chương trình cũng đã nâng tâm nhận thức của khán giả đại chúng về chính nền âm nhạc Việt Nam, khi một bên là bệ phóng cho những nghệ sĩ trẻ tài năng, một bên lại định hướng được những giá trị nhân văn về nghệ thuật giải trí lẫn văn hóa truyền thống. 

Cuộc va đập giữa hai “nền văn minh” lại mở ra rất nhiều những cơ hội mới để Vpop phát triển. Và đó là một điều đáng mừng. Tôi tin rằng, trong thẳm sâu các fan của cả hai chương trình đều có cảm nhận về điều đó.

Bởi đến cuối ngày, dù đu Chông Gai hay đu Say Hi, fan của cả hai nhà đều đã có một mùa hè đầy cảm xúc và thật đáng nhớ. Một cuộc chiến ồn ào giữa tất cả các bên, nhưng lại mang về thêm quá nhiều giá trị mới cho cả một ngành giải trí.